Wat is een bedrijfsgeheim?
Een bedrijfsgeheim is informatie die niet algemeen bekend of makkelijk toegankelijk is binnen de relevante sector, die handelswaarde heeft juist omdat ze geheim is, en waarvoor redelijke maatregelen zijn genomen om haar geheim te houden.
Deze drie voorwaarden staan in artikel 1 van de Wet bescherming bedrijfsgeheimen (Wbbg) en moeten cumulatief zijn vervuld. Denk bij zulke informatie aan bijvoorbeeld technologische kennis (fabricagemethoden, sofwarebroncode), handelsinformatie (klantenlijsten, marketingstrategieën), niet-geregistreerde knowhow (algoritmes, prototypes, recepten), en gegevensbestanden, (sensor-data, medische dataset).
De bescherming geldt dus alleen als je als bedrijf zelf voldoende doet om die geheimhouding te waarborgen. Wat “redelijke maatregelen” precies zijn, hangt af van de omstandigheden van het geval – maar denk aan het sluiten van geheimhoudingsovereenkomsten (NDA’s), technische beveiliging (zoals encryptie) en duidelijke interne procedures over vertrouwelijkheid.
Wat is het verschil met een intellectueel eigendomsrecht?
In tegenstelling tot een octrooi of auteursrecht geeft een bedrijfsgeheim je geen exclusief recht op de informatie. Een ander mag bijvoorbeeld via reverse engineering – het analyseren van een product om te achterhalen hoe het werkt – tot dezelfde informatie komen. Zolang dat op rechtmatige wijze gebeurt, kan je daar niets tegen doen.
Bij een octrooi is dat anders: dan heb je een absoluut recht dat tegen iedereen te handhaven is, ongeacht hoe iemand de informatie heeft verkregen. Wel moet je bij een octrooi je informatie openbaar maken, terwijl je bij een bedrijfsgeheim juist vertrouwelijkheid behoudt. Dat maakt het bedrijfsgeheim in sommige gevallen aantrekkelijker, vooral als het gaat om informatie die langer dan twintig jaar waardevol blijft.
Wat is toegestaan en wat niet?
Toegestaan zijn reverse engineering van rechtmatig verkregen producten en onafhankelijke ontdekking van dezelfde informatie. Verboden is het op onrechtmatige wijze verkrijgen van het geheim, bijvoorbeeld door hacking, omkoping van personeel, of schending van een geheimhoudingsverplichting.
Ook het gebruik of de openbaarmaking van op deze manier verkregen informatie is onrechtmatig. Derden die inbreukmakende producten verhandelen kunnen aansprakelijk zijn als zij wisten of hadden moeten weten dat sprake was van een schending (artikel 2 Wbbg).
Wat kan je als ondernemer doen om bedrijfsgeheimen te beschermen?
Je bent verplicht om redelijke maatregelen te treffen. In de praktijk betekent dit onder andere dat je met personeel en zakenpartners geheimhoudingsverklaringen moet afsluiten en dat je expliciet vastlegt welke informatie vertrouwelijk is. Deze afspraken neem je idealiter op in arbeidsovereenkomsten, samenwerkingsovereenkomsten en licentiecontracten.
Daarnaast is het essentieel om je digitale systemen adequaat te beveiligen, bijvoorbeeld met versleuteling, toegangsbeheer en een goede IT-infrastructuur. Fysieke toegang tot vertrouwelijke documenten beperk je tot degenen die deze informatie echt nodig hebben.
Verder is het verstandig om een interne cultuur van vertrouwelijkheid te creëren. Opleidingen, een clean desk policy, en het labelen van vertrouwelijke documenten helpen daarbij. Hoe groter en professioneler je organisatie, hoe hoger de lat ligt voor de redelijkheid van de genomen maatregelen.
Wat kan je doen bij inbreuk?
De Wet bescherming bedrijfsgeheimen (Wbbg) voorziet in een reeks civielrechtelijke rechtsmiddelen om inbreuk op bedrijfsgeheimen tegen te gaan. Als jouw bedrijfsgeheim op onrechtmatige wijze is verkregen, gebruikt of openbaar gemaakt, kun je naar de rechter stappen. Die kan bijvoorbeeld het verdere gebruik of de openbaarmaking van de informatie verbieden, schadevergoeding toewijzen, of gelasten dat inbreukmakende producten uit de handel worden gehaald of vernietigd. Ook voorlopige voorzieningen zijn mogelijk, zoals een verbod of beslaglegging.
Een belangrijk onderdeel van de Wbbg is de bescherming van vertrouwelijkheid tijdens de gerechtelijke procedure zelf. Om te voorkomen dat het bedrijfsgeheim alsnog uitlekt tijdens het proces, is een aparte titel opgenomen in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering: Boek 3, Titel 15A. Deze bepalingen regelen onder meer dat de zittingen besloten kunnen plaatsvinden en dat toegang tot processtukken beperkt kan worden.
Daarnaast bevat deze titel een specifieke bepaling over proceskosten. Op grond van artikel 1019h Rv kan de rechter de verliezende partij verplichten tot vergoeding van de volledige, daadwerkelijk gemaakte proceskosten van de winnende partij. Dit is vergelijkbaar met de regeling bij intellectuele-eigendomszaken, en bedoeld om slachtoffers van inbreuk effectief toegang tot het recht te bieden zonder dat zij zelf met hoge kosten blijven zitten.
En hoe zit het met de duur van de bescherming?
Zolang de informatie geheim blijft en je redelijke maatregelen blijft treffen, blijft de bescherming in beginsel bestaan. Dat kan dus langer zijn dan een IE-recht zoals een octrooi. Maar let op: zodra de informatie uitlekt of niet langer geheim kan worden gehouden, vervalt de bescherming.
Meer informatie nodig over de bescherming van bedrijfsgeheimen? Dien dan een aanvraag in via ons aanvraagformulier.
Door: Dominique Lensink